فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - شناسه‌های شهر در قرآن کریم
جابر دانشبراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزه‌های اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونه‌ها در دوره‌های مختلف، بررسي‌ها و تحقیقات متعددي انجام و تحليل‌هاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب ام چکیده کاملبراي شناخت آثار كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و مديريتي آموزه‌های اسلام در شهرها و تبيين الگويي براي تمايز اين شهرها از ساير نمونه‌ها در دوره‌های مختلف، بررسي‌ها و تحقیقات متعددي انجام و تحليل‌هاي گوناگوني ارائه شده است که بخشي از آن، متوجه اشارات و نصوص متعدد دینی در باب امور آبادی و عمران شهری است. ماهيت خاص شهرهای حیطه جهان اسلام و جلوه مفاهیم و خصوصیات مشترک و فراگیر در آن‌ها، بيانگر شیوه نفوذ و حاكميت فرهنگ اسلام و ارتباط آن‌ها با آموزه‌هاي ديني است. از این‌رو شهر اسلامي، اصطلاحی است که به معرفي شهرهاي متأثر از فرهنگ و ارزش‌هاي اسلامي می‌پردازد. اين مقاله با تکیه بر اشارات آیات در مورد وجوه مختلف معماری و شهرسازی و با تکیه بر آراء مفسرین و لغت‌شناسان، شناسه‌ها و مؤلفه‌های شهر مورد نظر قرآن کریم را استخراج و مورد بازبینی و تحلیل قرار داده است و از پرداختن به آیاتی که ناظر بر شئون اولیاء الهی و زندگی اخروی است و تجویز آن در امور جاری دنیوی غیرممکن، پرهیز نموده است. در این راستا، اطلاعات و داده‌هاي موردنياز در اين تحقيق به روش اسنادي گردآوري و با رویکردی توصیفی- تحلیلی مورد مداقه و بررسی قرارگرفته‌اند. قرآن کریم باهدف پرهیز از ساخت‌وساز بیهوده و زیان‌بار، به صفاتی همچون امنیت، آرامش، حرمت و تطابق با شرایط طبیعی و اقلیمی در عمران شهری و دنیوی اشاره دارد که البته جنبه‌های آرمانی، متکامل و مطلق آن را نیز در سرای اخروی مورد توجه قرار می‌دهد. همچنین اسلوب قرآن در تبیین صفات ساخت‌وسازها، توجه به ابعاد کیفی در تأمین سرپناه و مکان اجتماع انسانی است و اصولاً آموزه‌های دینی از تعیین ضوابط جزئی و دستورالعمل‌های خاص خودداری نموده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - مقایسه نظریه روانشناختی بالبی با تعالیم اسلام در ارتباط با نقش مادر در تربیت کودک
نجمه بارباز اصفهانیوظیفه تربیتی فرزندان از لحاظ اولویت (کیفیت تاثیر) و الویت بر عهده مادران است.در تمام نظریه های رشد، مادر به عنوان فرد تاثیر گذار بر کودک نامبرده شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر به سوالاتی از قبیل اینکه در روانشناسی کیفیت تاثیر مادر بر فرزند چگونه بحث شده است؟قرآن و چکیده کاملوظیفه تربیتی فرزندان از لحاظ اولویت (کیفیت تاثیر) و الویت بر عهده مادران است.در تمام نظریه های رشد، مادر به عنوان فرد تاثیر گذار بر کودک نامبرده شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر به سوالاتی از قبیل اینکه در روانشناسی کیفیت تاثیر مادر بر فرزند چگونه بحث شده است؟قرآن و روایات تا چه اندازه نقش مادر را بر فرزند تببین نموده است و مشترکات و مفترقات اسلام و علم روانشناسی در رابطه با این موضوع چیست،پاسخ داده میشود لذا این نوشتار، در ابتدا نظر دانشمندان علوم تربیتی و روانشناسی را در ارتباط با تأثیر مادر در تربیت فرزند تبیین کرده و سپس به بررسی دیدگاه اسلام در این زمینه، می پردازد. اهم نتایج پژوهش این است . که روانشناسانی مثل بالبی به تأثیر نقش مادر به بعد از تولد نوزاد اهمیت داده اند درحالی که اسلام، آغاز تربیت را از زمان ازدواج و انتخاب همسر دانسته و تربیت را در زمان قبل از ازدواج و بارداری و پس از تولد فرزند به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می دهد ر در هر دو نگرش ویژگیهای مادر در تكوین شخصیت فردی و اجتماعی کودک سهم بسزایی دارد. در دیدگاه اسلامی، این مولفه نیز می تواند فطرت انسان را تغییر دهد. پدر نیز علاوه بر نقش تربیتی خود، به عنوان عاملی اثرگذار بر سلامت روحی مادر و به تبع آن بر تربیت صحیح فرزندان مطرح می شود پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - نگرشی روانشناختی، اگزیستانسیالیستی و قرآنی به مقوله «همرنگی با جماعت»
حبیب کارکُن بیرقبا توجه به رشد مطالعات میان‌رشته‌ای در عصر حاضر و با عنایت به اینکه قرآن کریم کتابی است ذو وجوه که با گسترش علوم مختلف، وجوه تازه‌ای از آن برای بشر مکشوف می‌گردد، مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه قرآن کریم اهمیت روزافزونی می‌یابد. «همرنگی با جماعت» پدیده‌ای روانشناختی است ک چکیده کاملبا توجه به رشد مطالعات میان‌رشته‌ای در عصر حاضر و با عنایت به اینکه قرآن کریم کتابی است ذو وجوه که با گسترش علوم مختلف، وجوه تازه‌ای از آن برای بشر مکشوف می‌گردد، مطالعات میان‌رشته‌ای در حوزه قرآن کریم اهمیت روزافزونی می‌یابد. «همرنگی با جماعت» پدیده‌ای روانشناختی است که روانشناسان اجتماعی آن را مورد آزمایش و بحث و بررسی قرار داده، علل و عوامل روانی مختلفی برای آن یافته‌اند. فیلسوفان اگزیستانسیالیست نیز با بررسی پدیده مذکور، نسبت به عواقب آن هشدار داده‌اند. مسئله مزبور در قرآن کریم نیز مورد توجّه عمیق قرار گرفته و پیامدهای مثبت و منفی آن با صراحت تمام تبیین شده است. در این مقاله که به روش توصیفی - تحلیلی به نگارش درآمده، پدیده همرنگی از سه دیدگاه مذکور مورد تبیین و بررسی قرار گرفته است. یافته‌های این تحقیق اجمالاً حاکی از آن است که همرنگی، واقعیتی روانی است که انسان به دلیل زندگی در اجتماع، از آن ناگزیر است. اگر این همرنگی از روی تأمّل و تدبّر صورت گیرد، امری پسندیده؛ و در غیر این صورت مذموم خواهد بود که از منظر فلسفی، فردیت انسان و از دیدگاه قرآن کریم سعادت دنیوی و اخروی وی را با چالش مواجه می‌سازد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - رهیافت‌هایی قرآني درباره حقوق کودک
مهدي بيژنيحقوق كودكان از مسائلي است كه در دين مبين اسلام و فقه اماميه بدان توجّه خاصي شده و قرآن به عنوان نخستين منبع تشريع، از اين موضوع غفلت نكرده است. اين مقاله تلاشي است براي استخراج رهیافت‌هایی در خصوص حقوق كودك از قرآن كريم. در قرآن لفظ «طفل» صريحاً به کار برده شده است و رو چکیده کاملحقوق كودكان از مسائلي است كه در دين مبين اسلام و فقه اماميه بدان توجّه خاصي شده و قرآن به عنوان نخستين منبع تشريع، از اين موضوع غفلت نكرده است. اين مقاله تلاشي است براي استخراج رهیافت‌هایی در خصوص حقوق كودك از قرآن كريم. در قرآن لفظ «طفل» صريحاً به کار برده شده است و روند خلقت انسان را مورد تأمل و توجه قرار داده است. به نظر می‌رسد، از ديدگاه قرآن کريم آغاز کودکي زمان انعقاد نطفه می‌باشد و از همين زمان است که آثار حقوقي، مربوط به کودک، آغاز میشود. در اين مقاله در ابتدا سعي شده است که مفهوم کودک از منظر قرآن بازشناسي شود و سپس بررسي شود که از نظر قرآن کودک داراي چه حقوقي است. در اين مقاله حقوق كودك در دو مرحله پيش و پس از تولد مورد بررسي قرار گرفته است. حقوق كودك پيش از تولّد غالباً مربوط به مواردي است كه در آينده و سرنوشت كودك تأثيرگذار است. حقوق كودك پس از تولد نيز شامل مواردي همچون: تأمين امنيت و سلامت کودک، نام‌گذاری كودك، تغذيه کودک با شير مادر، تربيت ديني كودك و ... میشود كه در مقاله بدان‌ها پرداخته خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - مطالعه هفت سوره از جزء سی‌ام قرآن کریم بر پایۀ دستور نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی
نساء نبی فربی تردید ایده ها و اصول فکری به طرق مختلفی خود را نشان می دهند. در دستور نقش گرای نظام‌مند هلیدی، فرانقش اندیشگانی نقش مهمی در انتقال تجربیات دارند. سوره های قرآن کریم نیز در زندگی ما وسیله ای برای بازنمایی و بیان کلام خداوند می باشند. در این مقاله به بررسی هفت سوره از چکیده کاملبی تردید ایده ها و اصول فکری به طرق مختلفی خود را نشان می دهند. در دستور نقش گرای نظام‌مند هلیدی، فرانقش اندیشگانی نقش مهمی در انتقال تجربیات دارند. سوره های قرآن کریم نیز در زندگی ما وسیله ای برای بازنمایی و بیان کلام خداوند می باشند. در این مقاله به بررسی هفت سوره از سوره های جزء سی ام قرآن کریم از منظر فرانقش اندیشگانی دستورِ نقش گرای نظام‌مند هلیدی پرداخته ایم تا میزان فرآیند های به‌کاررفته در این سوره ها تعیین و مشخّص شوند تا درک بهتری از این سوره های قرآنی به دست آید. این پژوهش نشان داد که در این سوره ها فرآیند اصلی مادی، بیش ترین کاربرد را برای اینکه کلام خداوند برای بشر قابل‌درک‌تر و مؤثرتر واقع شود؛ داشته است. يافته هاي اين تحقيق مي توانند مورداستفادۀ مفسرین و مترجمين كتاب قرآن باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - فساد اداری، عوامل و راهکارهای مقابله با آن از منظر آیات و روایات
جمال فرزند وحيفساد اداری با انواع و اشکال مختلف و تبعات سوء آن، از دیدگاه اسلام هم به عنوان یک معضل اخلاقی و هم به‌مثابه یک چالش قانونی در نظر گرفته میشود. این پدیده ناشی از برخی عوامل شخصی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و سیاسی است. به‌مقتضای این عوامل، راهکارهای دین برای پیشگیری و مبارزه چکیده کاملفساد اداری با انواع و اشکال مختلف و تبعات سوء آن، از دیدگاه اسلام هم به عنوان یک معضل اخلاقی و هم به‌مثابه یک چالش قانونی در نظر گرفته میشود. این پدیده ناشی از برخی عوامل شخصی، اقتصادی، فرهنگی، قضایی و سیاسی است. به‌مقتضای این عوامل، راهکارهای دین برای پیشگیری و مبارزه با این مسئله نیز دربردارنده راهکارهای غیررسمی و درونی مانند تقوا، صبر، ایمان به معاد، احساس مسئولیت اجتماعی و ... و راهکارهای رسمی همچون: راهکارهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و قضایی خواهد بود. در این پژوهش با بررسی و تعمق در متون اسلام یعنی قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، به شرح و تبیین عوامل فساد و راهکارهای مبارزه با آن پرداخته شده است. به‌طورکلی از نتایج این تحقیق به دست می‌آید که اسلام با یک دید همه‌جانبه، سعی در از بین بردن زمینه ها و بسترهای بروز فساد اداری داشته و در صورت بروز نیز برخورد قاطع با آن را توصیه می نماید. پرونده مقاله