قصه؛ الگوی روایت تاریخی از منظر قرآن کریم
محورهای موضوعی :
1 - دانشگاه تربیت مدرس
کلید واژه: تاریخ روایت تاریخی قرآن کریم سوره یوسف رویکرد قرآنی,
چکیده مقاله :
تاریخ یکی از دانش های بشری ا ست و تاریخ نویسی یکی از ابزارهای مهم انتقال تجربیات و فهم زندگی بشر به شمار می رود که از دیرباز بسیاری از افراد و متون، به ثبت و ضبط آن همت گمارده اند. در این میان، کتب ادیان ابراهیمی به طور عام و قرآن کریم، به طور خاص از جمله متونی هستند که مفادی تاریخی را به همراه دارند. از سویی دیگر متون دینی نظیر قرآن، در پی انسان سازی و بیان آمده اند و بیهو دگی و زیاده گویی در آن ها راه ندارد. قرآن کتاب زندگانی و الگوی مسلمانان است و همه علوم در آن نهفته است و برداشتن پرده های ابهام از هر چیزی در لوای آن میسر است. این مقاله با بازخوانی دقیق تر سوره مبارکه یوسف )ع(، به عنوان سوره ای تاریخی از قرآن، در تلاش است تا به ویژگی های الگوی روایت تاریخی از منظر قرآن کریم دست یابد. مقاله ی پیش رو، ابتدا با تبیین نسبت میان روایت داستانی قرآن و روایت تاریخی مرسوم، نگاه مخاطب را به قابلیت الگویابی روایت تاریخی از میان الگوی روایت داستانی قرآن معطوف میدارد. سپس با تحلیل روایت داستانی سوره ی یوسف)ع( به مثاب هی الگویی برای روایت تاریخی، و دسته بندی نتایج به دست آمده، به توصیه هایی مناسب به رهگیری برای رسیدن به روایت مطلوب تاریخی دست می یابد. روشن گری، دارای پیام انسان ساز بودن، توجه به بندگی خدا به عنوان نخ تسبیح روایت تاریخی، توجه به غیب و قدرت الهی، درنظرگرفتن نقش شیطان در تاریخ، پرداختن به شخصیت های تاریخی و ارائه ی الگوها، گذشتن از حواشی روایی، ارجاع مدام به سنن الهی، و روایت منزل به منزل با جانب داری حق با محوریت نقاط عطف روایت بر اساس سیر توحیدی تاریخ از جمله ویژگی های روایات تاریخی قرآن کریم هستند که در این مقاله مورد توجه قرار دارند.
Objective(s): Holy Quran is the last book of divine series which came to guide people and show correct from incorrect issues. Holy Quran, the Muslim scripture, has been sent for conducting human and includes affair’s principles and clarify everything. Some contents of the Holy Quran mention on historical narratives, shows the great importance of history and its usefulness for human conduct, from the perspective of God. In this article, by using the relation between the Quranic stories and historical narratives, the true model of historical narrative and its extractable principles can be obtained. Method: The inference mechanism of the paper is base on logical argumentation research method which enjoys interpretive techniques in analysis of the documents. By clarify the relationship between historical narratives and stories of the Quran (Qasas: plural of Qas’sa), the research wants to understand the principles of the historical narratives by review Sura Al Yusuf - and analysis and interpretation of its content. Finally, the headlines of the derived principles categories and together, constitute a model for historical narrative. Conclusion: The enlightenment, having message to conducting human, According to God as the basis of historical narrative, attention to the unseen and the divine power, considering the role of Satan in history, dealing with historical figures and patterns, Addressing the base of historical narrative, referring to the divine traditions continually, and narrative step by step right to side with a focus on turning points based on the monotheistic historical process are some of the features include historical accounts of the Holy Quran that are considered in this article. Due to these features –as some useful advices - could make the human narrative of history closer to divine Quranic narrative; which is the best narrative and best story (Ahsan-al-qasas)